Ruda Pabianicka wczoraj, dziś i jutro

Besa · Moderator

W okresie międzywojennym w Rudzie Pabianickiej zamieszkiwało 83% Polaków, ok. 14% Niemców, ok. 2% Żydów a pozostali, w tym kilka czeskich rodzin, tworzyli 1%. Większość rodzin pochodzenia niemieckiego to ewangelicy i tym właśnie poświęcamy ten temat.

Gość

Ze względu na to, że Ruda Pabianicka była dużym skupiskiem Niemców - ewangelików, nazywano ją "małym Berlinem". Społeczność ta, podobnie jak katolicy również miała ambicje posiadania własnego kościoła. Jak doszło do jego powstania? Oddaję głos kol. Jerzemu Kellnerowi:

Historia Kościoła Ewangelickiego przy ul. Rudzkiej przed II wojną światową (Jerzy Kellner)

"8 stycznia 1925 otrzymano zezwolenie na budowę kościoła w/g projektu warszawskiego architekta Tadeusza Bursche .
27 czerwca 1926 r. wmurowano "kamień węgielny".
1 października 1935 kościół został poświęcony i otrzymał imiona GUSTAW ADOLF (imiona przypominały przedwcześnie zmarłego syna fundatorów Adolfa i Luizy GNAUK). Adolf Gnauk student teologii utopił się w stawach Stefańskiego.
Pierwszym pastorem był (prawdopodobnie) Juliusz DIETRICH .
W latach okupacji hitlerowskiej kościół pełnił funkcję magazynu rzeczy, sprzętów, zrabowanych Polakom."

Należy jeszcze dodać, że kościół, mimo, że został poświęcony nie został jednak wykończony. Nastąpiło to dopiero po wojnie.
Pominąłem tutaj dalszą część wypowiedzi p. Kellnera (całość można znaleźć na n-k), gdyż w dużej części pokrywała się z wiadomościami na temat powojennych losów kościółka podanymi na tym forum w temacie:
http://www.rudapabianicka.fora.pl/prl-pabianicka-ruda-ludowa,25/siostry-z-ulicy-rudzkiej,17.html#456

Stefan82

Architekt Teodor Bursche był przyrodnim bratem ówczesnego biskupa kościoła ewangelicko-augsburskiego ks. Juliusza Bursche. Większość braci Bursche zginęłą z rąk Niemców podczas wojny, gdyż nie chcieli się wyrzec polskości. Teodor przeżył ale z powodu choroby, której się nabawił w obozie koncetracyjnym zmarł dość młodo.
Czy są dostępne zdjęcia kościoła w okresie przedwojennym i obecnie jeśli istnieje?

ZA · Administrator

Tak było...
Fotografie kościoła ewangelickiego zachowały się w dużej większości a oprócz tego ogrom współczesnych wycieczek przemierza szlak, w którym ten kościół znajduje zawsze swoje miejsce.
Posłużę się przykładem małej galeryjki, gdzie oprócz fotografii kościoła z ul. Rudzkiej (oprócz ul. Farnej i ul. Sopockiej) jest także obraz: [link widoczny dla zalogowanych]
Co do obrazu to mamy temat tu na forum: http://www.rudapabianicka.fora.pl/ruda-malowana-pedzlem,54/obrazy-franciszka-ruszara,139.html
A tu jeszcze inna wycieczka z kościołem w tle... - [link widoczny dla zalogowanych]

Jest pewien problem - mianowicie sympatycy Rudy Pabianickiej działają już na wszystkich dostępnych portalach społecznościowych w necie ale to nie zmienia faktu, że zainteresowanie Rudą trwa nadal Smile

Bardzo ciesze się, że jest zainteresowanie właśnie tym kościołem, bo sam współcześnie fotografuję ten obiekt a pańskie potwierdzenie historii o jego opiekunach dodaje w nas wiele otuchy.

Pozdrawiam